Przewidziane przepisami i programem hodowlanym obowiązki hodowców przy rozrodzie koni:
Kwalifikacja do hodowli
Klacze
Hodowca jest zobowiązany poddawać klacze powyżej 3 roku życia próbom dzielności (stacjonarnym – 60 dniowy trening zakończony egzaminem lub polowym – testowanie klaczy w dniu egzaminu końcowego metody stacjonarnej). Ostateczny termin poddania klaczy próbie dzielności powinien przypadać przed planowanym zaźrebieniem. Minimalny, kwalifikujący do hodowli wynik testu to 48 punktów w przypadku próby stacjonarnej oraz 30 punktów w przypadku próby polowej.
Ogiery
Hodowca jest zobowiązany zgłaszać ogiery w wieku 3 – 5 lat (od ukończenia 3 lat do ukończenia 5 lat w momencie rozpoczęcia treningu), które mają być użyte w hodowli, do Zakładu Treningowego (100 dniowy trening zakończony testem). Do hodowli kwalifikowane są ogiery, które zdobyły:
- minimum 110 punktów indeksu ogólnego lub 100 punktów indeksu ogólnego przy uzyskaniu minimum 120 punktów indeksu ujeżdżeniowego lub skokowego (licencja dożywotnia)
- minimum 100 punktów indeksu ogólnego (licencja na 5 lat, z możliwością przedłużenia po przedstawieniu kariery sportowej i hodowlanej ogiera)
Wszystkie konie, które będą użyte w hodowli muszą być zbonitowane (ocena prawidłowości budowy ciała i jakości ruchu w skali 70-punktowej - typ rasowy i płciowy, pokrój, postawa kończyn, stęp, kłus, galop, wrażenie ogólne. Ocena od 1 do 10 pkt za każdą cechę) przez Komisję egzaminacyjną na próbach dzielności. Ilość punktów bonitacyjnych uprawniających klacz do użycia w hodowli wynosi minimum 45, natomiast ogiera minimum 48 punktów.
Możliwe jest również zakwalifikowanie koni do hodowli poprzez sport lub wyścigi konne. Szczegóły takiej kwalifikacji podane są w Programie Hodowlanym Koni Rasy Trakeńskiej, znajdującym się na stronie internetowej Związku.
Planując skojarzenie wskazane jest upewnienie się co do spełnienia przez konie rodowodowych warunków dopuszczenia do hodowli w rasie trakeńskiej poprzez weryfikację ich rodowodów w biurze Związku (dotyczy koni wpisanych do ksiąg wlkp., sp.,młp. oraz koni z nietrakeńskich ksiąg zagranicznych).
Po urodzeniu konia hodowca ma obowiązek wystąpić o paszport hodowlany co wiąże się z zarejestrowaniem konia w Związku Trakeńskim w terminie przed dniem 31 grudnia roku, w którym zwierzę się urodziło lub w terminie sześciu miesięcy od daty urodzenia, w zależności od tego, która z dat przypada później
Warunkami, jakie muszą być spełnione przy wpisie konia do rejestru (wydaniu paszportu) są:
- wypełnienie zgłoszenia konia do rejestru (druk w zakładce „do pobrania” na stronie internetowej Związku). W formularzu należy wypełnić wszystkie dane łącznie z numerami identyfikacyjnymi rodziców.
- Oświadczenie, że jest się właścicielem zgłaszanego do rejestru konia (oświadczenie takie znajduje się na druku zgłoszenia)
- opis graficzny konia (opis źrebięcia musi być dokonany przy matce).
- świadectwo pokrycia lub unasiennienia klaczy, które zobowiązany jest przekazać hodowcy osoba prowadząca punkt kopulacyjny lub lekarz weterynarii dokonujący inseminacji
- badania genetyczne z potwierdzonym pochodzeniem
Rodzice zgłaszanego do rejestru konia muszą być wpisani do ksiąg hodowlanych.
Warunkami koniecznymi, jakie należy spełnić przy składaniu wniosku o wpis klaczy do Trakeńskiej Księgi Hodowlanej są:
- ukończenie z wynikiem pozytywnym obowiązkowej próby dzielności klaczy (stacjonarnej lub polowej) lub osiągnięcie wyników w sporcie jeździeckim lub wyścigach konnych uprawniających do wpisu
- bonitacja klaczy minimum 45 punktów
- badania genetyczne z potwierdzonym pochodzeniem
- stwierdzona źrebność lub urodzenie źrebięcia
Warunkami koniecznymi, jakie należy spełnić przy składaniu wniosku o wpis ogiera do Trakeńskiej Księgi Hodowlanej są:
- ukończenie z wynikiem pozytywnym stacjonarnej próby dzielności (100-dniowy trening zakończony testem) lub osiągnięcie wyników w sporcie jeździeckim uprawniających do wpisu
- bonitacja ogiera minimum 48 punktów
- badania genetyczne z potwierdzonym pochodzeniem
Ogiery zakwalifikowane do hodowli mogą być użyte w punktach kopulacyjnych prowadzonych zgodnie z odrębnymi przepisami.
Inseminacji klaczy dokonywać mogą wyłącznie lekarze weterynarii posiadający określone przepisami uprawnienia.
Świadectwa pokrycia i unasiennienia klaczy dostarczane są odpowiednim podmiotom przez prowadzącego księgi hodowlane, do których wpisane są ogiery.
Hodowca powinien przedstawiać źrebięta i młode konie w trzech okresach: sysaki pod matkami, roczniaki i dwulatki na Ogólnopolskich Trakeńskich Przeglądach Hodowlanych.
Kryteria selekcyjne: rodowód, pokrój, chody, wzrost, rozwój i zdrowie.