ul. Transportowców 29a 02-858 Warszawa, e-mail : biuro@trakeny.eu, tel: +48 781 990 738, fax: +48 22 894 41 03
Program hodowlany koni rasy trakeńskiej [aktualizacja:22.02.2010]
 
                   PROGRAM HODOWLANY KONI RASY TRAKEŃSKIEJ.
 
RYS HISTORYCZNY RASY TRAKEŃSKIEJ
 
         Historia utworzenia rasy trakeńskiej związana jest ze Stadniną Królewską w Trakenach, założoną przez Fryderyka Wilhelma I w 1732 roku na terenie Prus Wschodnich nieopodal Gąbina (obecnie w Obwodzie Kaliningradzkim). W 1789 roku stadnina została upaństwowiona. W początkowym okresie istnienia używano ogierów różnorodnych ras, wśród których przeważały ogiery z krwią orientalną. Na początku XIX w. w szerszym stopniu zaczęto używać reproduktorów pełnej krwi angielskiej, ale równolegle wykorzystywano ogiery czystej krwi arabskiej. Działania te wpłynęły na ukształtowanie się charakterystycznego trakeńskiego typu konia. Typowe ogiery własnej hodowli zaczęły wpływać w znacznym stopniu na kształt stada. Pod koniec XIX wieku wprowadzono próby dzielności, początkowo dla ogierów a następnie dla klaczy.
         Zadaniem państwowej Stadniny w Trakenach była hodowla ogierów dla poprawy jakości pogłowia w terenie oraz dostarczanie remontów dla wojska. Z obu tych zadań przez dziesięciolecia stadnina wywiązywała się doskonale. Konia tej rasy ukształtowanego pod trakeńskim wpływem a wyhodowanego poza stadniną, nazwano Wschodniopruskim Koniem Gorącokrwistym Pochodzenia Trakeńskiego.
         W okresie międzywojennym stadnina ugruntowała zdobytą wcześniej renomę hodowcy doskonałych koni wierzchowych, wyróżniających się w licznych konkursach hippicznych.
         W wyniku działań wojennych konie ze stadniny ewakuowano w październiku 1944 roku. Spośród ewakuowanych klaczy tylko 28 dostało się do Niemiec Zachodnich, ponad sto przewieziono do stadniny im. Kirowa w Rosji, gdzie prowadzi się hodowlę tej rasy do dziś. W Polsce po wojnie znalazła się duża liczba klaczy wschodniopruskich i kilka klaczy trakeńskich, które w większości zgromadzone zostały w stadninach mazurskich. Potomstwo urodzone od tych klaczy wpisywano początkowo do ksiąg rasy mazurskiej a od roku 1965 głównie do ksiąg rasy wielkopolskiej.
         Aktualnie istnieje międzynarodowy Związek Trakeński z siedzibą w Neumunster w Niemczech, który zrzesza związki hodowców koni trakeńskich na całym świecie.
 
 
 
        W Polsce aktywna populacja klaczy rasy trakeńskiej o pochodzeniu trakeńskim i wschodniopruskim wynosi ok. 600 sztuk.
         Współczesny typ konia trakeńskiego charakteryzuje duża uroda, wybitne chody, duża dzielność sportowa oraz przydatność do wszystkich dyscyplin jeździeckich.
 
1.CELE I ZADANIA PROGRAMU.
 
Celem realizacji programu hodowlanego jest uzyskanie znaczącego postępu hodowlanego w doskonaleniu cech sportowych koni trakeńskich, przy zachowaniu wzorca rasowego oraz wymagań rodowodowych zawartych w programie. Realizacja programu hodowlanego ma służyć produkcji koni odpowiednich do wykorzystania w wyczynowym sporcie jeździeckim.
Doskonalenie genetyczne populacji w połączeniu z poprawą warunków środowiskowych pozwoli na zwiększenie opłacalności chowu i hodowli koni trakeńskich.
Nadzór i kontrolę nad realizacją programu hodowlanego prowadzi Komisja Hodowlana Związku Trakeńskiego w Polsce.
 
2. REJON HODOWLI KRAJOWEJ
Rejon hodowli koni trakeńskich obejmuje teren całej Polski.
 
3.CEL HODOWLANY.
 
Celem hodowlanym jest szlachetny, wszechstronny koń wierzchowy, odpowiedni do wykorzystania w wyczynowym sporcie jeździeckim.
         Kryteria selekcyjne stanowią:
·        wyniki uzyskiwane w sporcie jeździeckim;
·        zrównoważony temperament, łagodny charakter i reagowanie na żądanie jeźdźca czyniące z niego wszechstronnego konia, odpowiedniego do wszystkich form jeździectwa;
·        zdrowie i wytrzymałość;
·        dobry ruch i funkcjonalna budowa ciała.
 
4.WZORZEC HODOWLANY.
 
4.1.Wzorzec użytkowy.
Założeniem programu hodowlanego jest produkcja wszechstronnego konia sportowego.
Konie trakeńskie powinny charakteryzować się potęgą, elastycznością i dobrą techniką skoku, wybitnymi podstawowymi chodami oraz uległością, odwagą i energią, chęcią do pracy a także łatwością uczenia się. Warunkiem przydatności do wszystkich form jeździectwa wyczynowego jest zrównoważony temperament i łagodny charakter.
Eliminowane są konie trudne w obsłudze, złośliwe, nerwowe, bojaźliwe i płochliwe.
4.2.Wzorzec ruchu i pokroju.
Ruch: Konie trakeńskie powinny charakteryzować się harmonijnym, eleganckim ruchem, z naturalnym impulsem, długim, wyniosłym wykrokiem. Muszą poruszać się swobodnie i w równowadze, przy elastycznym grzbiecie i mocno akcentowanej, pchającej sile zadu. Chody powinny być energiczne, efektywne i regularne.
Niepożądane są chody krótkie, płaskie i ciężkie, nieelastyczne przy sztywnym grzbiecie. Niewskazany jest nieprawidłowy ruch będący następstwem wad budowy ciała konia.
      Skok: Pożądany jest elastyczny, wydajny i wyniosły skok, który możliwy jest u konia spokojnego i zrównoważonego o prawidłowej budowie. W przebiegu skoku powinny być widoczne: silne i szybkie odbicie, szybkie podkurczenie przednich kończyn i utrzymanie ich w pozycji poziomej w czasie skoku, wygięty ku górze elastyczny grzbiet, prawidłowe baskilowanie. Przed odskokiem powinien być zachowany rytm galopu, a w czasie skoku płynność ruchu i respektowanie przeszkód.
Niepożądany jest skok niezdecydowany, przy braku koncentracji, z nieprawidłowo podciągniętymi przednimi kończynami, wysoko zadarta głowa oraz nieelastyczny "odwrotnie wygięty grzbiet". Poważną wadą jest zagubienie płynności ruchu i rytmu galopu.
      Pokrój:Ocena prawidłowości budowy musi być prowadzona pod kątem przydatności konia do użytkowania wierzchowego. Koń dobrze zbudowany winien być rosły, kalibrowy i kościsty przy suchej tkance, o długich liniach i dźwigniach kończyn, wydajnych chodach. Głowa średniej wielkości z szeroko rozstawionymi ganaszami, szyja długa, dobrze umięśniona, osadzona pod kątem 450 w stosunku do tułowia, pojemna klatka piersiowa - głęboka i dobrze ożebrowana, grzbiet mocny o długim, szerokim i wydatnym kłębie, krótkiej i dobrze umięśnionej partii lędźwiowej, długi, szeroki, lekko skośny i dobrze umięśniony zad, prawidłowe, dobrze spionowane kończyny o mocnych, proporcjonalnych stawach, długa ukośnie ustawiona łopatka, dobrze umięśnione strome ramię, długie, grube, dobrze umięśnione przedramię, stosunkowo krótkie nadpęcie, prawidłowo skątowane pęciny, duże, o prawidłowym kształcie kopyta z szerokimi piętkami i z dobrze rozwiniętą strzałką.
Niepożądane są konie bez typu, o nieharmonijnej budowie ciała, ciężkiej, ordynarnej głowie, krótkiej i nisko osadzonej szyi, płytkiej, mało pojemnej klatce piersiowej z krótkimi żebrami rzekomymi, krótkiej, stromo ustawionej łopatce, słabo zaznaczonym kłębie, łęgowatym lub karpiowatym grzbiecie, długich, słabo umięśnionych lędźwiach, krótkim, wąskim, słabo umięśnionym zadzie, nieprawidłowych kończynach, ubogich lub limfatycznych stawach, stromych lub miękkich pęcinach.
      Minimalne wymiary koni hodowlanych po ukończeniu 3 lat, przy wpisie do ksiąg.
               Ogiery: 160 cm; 182 cm; 19,0 cm
               Klacze: 156 cm; 178 cm; 18,0 cm
4.3.Wzorzec rodowodowy.
 
Celem hodowli jest dążenie do utrzymania czystości rasy. Łączy się to jednak z dopuszczeniem do hodowli koni pełnej krwi angielskiej, czystej krwi arabskiej, anglo-arabów i Schagya. W hodowli używane być mogą konie, które z uwagi na brak do roku 2005 księgi trakeńskiej w Polsce zakwalifikowano do rasy wielkopolskiej, szlachetnej półkrwi i małopolskiej, spełniające rodowodowe warunki wpisu do księgi hodowlanej rasy trakeńskiej. Powyższa zasada dotyczy także koni wpisanych do innych ksiąg hodowlanych, w krajach gdzie nie prowadzi się księgi rasy trakeńskiej.
 
5.     Zakres i sposób prowadzenia oceny wartości użytkowej.
Ocena wartości użytkowej obejmuje:
 
5.1. Ogiery
5.1.1. Wstępna kwalifikacja do hodowli:
nocena rodowodu pod kątem wartości użytkowej i hodowlanej przodków
nocena wzrostu, rozwoju i zdrowotności
nocena w wieku powyżej 3 lat prawidłowości budowy ciała i jakości ruchu w skali 70-punktowej (typ rasowy i płciowy, pokrój, postawa kończyn, stęp, kłus, galop, ogólne wrażenie. Ocena od 1 do 10 pkt za każdą cechę ) – uzyskanie minimum 48 punktów oraz przy wpisie do księgi w skali 100 pkt. stosowanej przez PZHK - uzyskanie min. 78 pkt.
nocena charakteru i temperamentu
5.1.2. Kwalifikacja do hodowli - warianty prób użytkowości:
5.1.2.1. Stacjonarna próba wierzchowa - test po treningu 100-dniowym dla ogierów, kompatybilny z prowadzonym przez PZHK w zakładach treningowych dla ogierów ras wierzchowych w wieku - od ukończenia 3 lat do ukończenia 5 lat w momencie rozpoczęcia treningu.                                                 
 Do hodowli kwalifikowane są ogiery, które osiągnęły:
1.     minimum 110 punktów indeksu ogólnego lub 100 punktów indeksu ogólnego przy uzyskaniu minimum 120 punktów indeksu ujeżdżeniowego lub skokowego (licencja dożywotnia)
2.     minimum 100 punktów indeksu ogólnego (licencja na 5 lat)
Ogiery, które spełniły warunek 2 i uzyskały licencję na 5 lat, powinny w tym okresie zostać sprawdzone w sporcie i hodowli. Komisja Hodowlana Związku Trakeńskiego w Polsce na wniosek właściciela, dokona analizy kariery sportowej i/lub hodowlanej ogiera i zaopiniuje dożywotne przedłużenie licencji. Decyzję w tej sprawie podejmuje Zarząd Związku. Właściciel weryfikowanego rozpłodnika zobowiązany jest przedstawić Komisji Hodowlanej jego potwierdzone wyniki sportowe i/lub hodowlane.
Ogierom 4 i 5 -letnim wynik próby obniża się o 5 %. Ogier może brać udział w stacjonarnej próbie wierzchowej dwa razy.
5.1.2.2. Wyniki w Mistrzostwach Polski Młodych Koni lub odpowiednich zawodach konnych w innych krajach, dla ogierów 4,5 i 6 letnich w ujeżdżeniu , skokach i wkkw -  zajęcie miejsca co najmniej w pierwszej połowie sklasyfikowanych koni
5.1.2.3.  Wyniki w sporcie jeździeckim
a/ ujeżdżenie
- Trzykrotne ukończenie konkursów klasy CC lub CS podczas ZOO lub CDI z wynikiem powyżej średniej sklasyfikowanych koni i uzyskanie oceny minimum 65%.
b/ skoki
 -Trzykrotne ukończenie konkursu klasy C (130 cm) podczas zawodów ZOO lub wyższej rangi z wynikiem 0 pkt karnych.
c/ wkkw
 - Trzykrotny udział w zawodach CIC**, CCN**,CNC**,CCI** z wynikiem powyżej średniej sklasyfikowanych koni.
5.1.3. Uzyskanie wyników zgodnie z punktem 5.1.2.2 oraz 5.1.2.3 musi być potwierdzone przez zrzeszony w FEI związek jeździecki.
5.1.4. Ogiery, które w próbach użytkowości nie osiągnęły minimalnych wyników określonych w programie hodowlanym lub z powodów losowych nie mogły uczestniczyć w próbach, w wyjątkowych przypadkach (na wniosek właściciela) mogą być uznane do hodowli na podstawie decyzji Zarządu ZTwP po zasięgnięciu opinii komisji hodowlanej, na okres 5 lat z możliwością dożywotniego przedłużenia na warunkach ogólnych.
 
5.2. Klacze
5.2.1. Wstępna kwalifikacja do hodowli
nocena rodowodu pod kątem wartości użytkowej i hodowlanej przodków
nocena wzrostu, rozwoju i zdrowotności
nocena, po ukończeniu 3 lat prawidłowości budowy ciała i jakości ruchu w skali 70-punktowej (typ rasowy i płciowy, pokrój, postawa kończyn, stęp, kłus, galop, ogólne wrażenie. Ocena od 1 do 10 pkt za każdą cechę) – uzyskanie minimum 45 punktów
nocena charakteru i temperamentu
n stwierdzenie źrebności lub urodzenie źrebięcia
5.2.2. Kwalifikacja do hodowli - warianty prób użytkowości
5.2.2.1. Polowa próba wierzchowa, kompatybilna z prowadzoną przez PZHK dla klaczy  
             ras wierzchowych.
Wszystkie cechy ocenia się w skali 1 do 10 pkt. Łącznie maksymalnie 50 pkt. Klaczom  5-letnim i starszym końcowy wynik próby obniża się o 5%.
5.2.2.2. Stacjonarna próba wierzchowa (klacze trenowane w Zakładzie Treningowym przez 60 dni ), kompatybilna z prowadzoną przez PZHK dla klacz ras wierzchowych.
Wszystkie cechy ocenia się w skali 1 do 10 pkt. Łącznie maksymalnie 80 pkt. Klaczom  5-letnim i starszym końcowy wynik próby obniża się o 5%.
Do hodowli kwalifikowane są klacze, które w próbie polowej uzyskały minimum 30 pkt. a w próbie stacjonarnej minimum 48 pkt. Klacz może brać udział w próbach polowej lub stacjonarnej dwukrotnie.
5.2.2.3. Wyniki w Mistrzostwach Polski Młodych Koni lub odpowiednich zawodach konnych w innych krajach - zakwalifikowanie się do finałów MPMK w ujeżdżeniu, skokach lub wkkw
5.2.2.4. Wyniki w sporcie jeździeckim
a/ ujeżdżenie – trzykrotne uzyskanie wyniku minimum 60% w konkursach klasy N lub wyższych podczas zawodów regionalnych lub wyższych rangą
b/ skoki –trzykrotne ukończenie konkursu klasy N z wynikiem 0 punktów karnych podczas zawodów regionalnych lub wyższych rangą
c/ wkkw – trzykrotne ukończenie konkursu klasy P w pierwszej połowie sklasyfikowanych koni
5.2.2.5. Wyniki w wyścigach– dwukrotne zajęcie miejsca I - III w karierze wyścigowej
5.3. Dopuszcza się zakwalifikowanie do hodowli (na wniosek właściciela zaopiniowany przez Komisję Hodowlaną ) klaczy, która na skutek trwałej kontuzji lub innego wypadku losowego nie mogła być poddana żadnej z prób użytkowości. Hodowca w złożonym wniosku powinien umotywować celowość uznania klaczy do hodowli. Ostateczną decyzję podejmuje Zarząd ZTwP.
5.4              Uzyskanie wyników zgodnie z punktem 5.2.2.3 oraz 5.2.2.4 musi być potwierdzone przez zrzeszony w FEI związek jeździecki. Osiągnięcie wyników zgodnie z pkt 5.2.2.5 potwierdza oficjalny organizator wyścigów konnych.
5.5              Klacze urodzone przed rokiem 2000 wpisuje się do ksiąg na podstawie wstępnej kwalifikacji do hodowli, zgodnie z p. 5.2.1
 
6.     CECHY PODLEGAJĄCE SELEKCJI.
 
6.1.         Dzielność sportowa
Określana jest na podstawie wyników osiąganych w dyscyplinach ujeżdżenia, skoków przez przeszkody, WKKW, powożenia i rajdach długodystansowych.
6.2.         Charakter i temperament.
6.3.         Ze względu na użytkowanie w sporcie jeździeckim, jak i rekreacji konnej szczególne znaczenie nadaje się takim cechom jak: zrównoważony temperament, łagodny charakter, reagowanie na żądanie jeźdźca i chęć do pracy.
6.4.         Ruch i pokrój.
Selekcja prowadzona jest na cechy predysponujące konia do użytkowania wierzchowego w sporcie jeździeckim takie jak:
·        Ruch - naturalny impuls i swoboda, wydajność, energia, regularność;
·        Budowa - długość dźwigni, proporcje i skątowanie między poszczególnymi odcinkami kończyn, prawidłowość budowy kłody, kończyn i kopyt, umięśnienie ciała oraz wytrzymałość aparatu ruchu.
   
 
 
7.     METODY OCENY WARTOŚCI HODOWLANEJ.
 
Wartość hodowlaną ogierów i klaczy szacuje się na podstawie:
         1/ oceny rodowodu pod kątem wartości użytkowej i hodowlanej przodków;
         2/ użytkowości własnej potomstwa i krewnych;
W przyszłości ocena wartości hodowlanej powinna być szacowana metodą BLUP Animal Model.
 
8.     SPOSÓB PROWADZENIA SELEKCJI.
 
W programie hodowlanym przewiduje się możliwość czteroetapowej selekcji klaczy i ogierów.
8.1.         Pierwszy stopień selekcji.
Ocena / opis/ źrebiąt i młodych koni w trzech okresach: sysaki pod matkami, roczniaki i dwulatki.
Kryteria selekcyjne: rodowód, pokrój, chody, wzrost, rozwój i zdrowie.
8.2.         Drugi stopień selekcji.
Wybór najlepszych ogierów 3-5 - letnich do stacjonarnych prób dzielności i klaczy 3 letnich i starszych do prób polowych bądź stacjonarnych.
Kryteria selekcyjne: podobnie jak w pkt. 8.1.
8.3.         Trzeci stopień selekcji.
Ocena użytkowości własnej w próbach przewidzianych programem hodowlanym dla ogierów (5.1.) i klaczy (5.2.).
Kryteria selekcji: łatwość jazdy, styl skoku i możliwości skokowe, pojętność, zdrowie, charakter, temperament, dzielność w sporcie.
Ogiery i klacze kwalifikowane do hodowli na podstawie wyników uzyskanych w MPMK i sporcie jeździeckim muszą także spełniać wymagania oceny określone w pkt. 5.1.1. oraz pkt. 5.2.1.
 
 
 
8.4.         Czwarty stopień selekcji.
          Dotyczy reproduktorów uzyskujących warunkową (5 letnią)
         licencję hodowlaną i następuje po jej ustaniu. Kryteria selekcji: dzielność sportowa
        własna i krewnych bocznych, jakość potomstwa.
 
9.                ZRÓŻNICOWANIE JAKOŚCI OGIERÓW I KLACZY W ZALEŻNOŚCI OD OCENY WARTOŚCI UŻYTKOWEJ I RODZAJU PRÓB UŻYTKOWOŚCI
 
9.1.         Ogiery - na podstawie udokumentowanej dzielności sportowej własnej i potomstwa uzyskują decyzją Zarządu ZTwP przydomek "Elita".
9.2.         Klacze, które uzyskały kwalifikacje do hodowli na podstawie prób dzielności ukończonych z wynikiem co najmniej: odpowiednio 45 pkt i 72 pkt lub poprzez wyniki w MPMK i sporcie jeździeckim a także na podstawie wyników na championatach hodowlanych oraz wyników sportowych własnych i potomstwa uzyskują decyzją Zarządu ZTwP przydomek "Elita".
 
10.           ZASADY DOBORU ZWIERZĄT DO KOJARZEŃ
 
Hodowla koni trakeńskich opiera się na kojarzeniach w obrębie rasy, z uwzględnieniem koni zakwalifikowanych do ksiąg hodowlanych rasy wielkopolskiej, szlachetnej półkrwi i małopolskiej spełniających rodowodowe warunki przynależności do rasy trakeńskiej przy ostrej selekcji na wartość użytkową i krzyżowaniu uszlachetniającym rasami: pełna krew angielska, czysta krew arabska, anglo-araby i schagya . Do hodowli dopuszcza się konie trakeńskie i wymienionych wyżej ras wpisane do innych ksiąg hodowlanych, w krajach gdzie nie prowadzi się ksiąg tych ras.        
 
11.           ZAKRES I ZASADY WYKORZYSTANIA MATERIAŁU GENETYCZNEGO POCHODZĄCEGO Z IMPORTU.
 
11.1.    Import zasobów genetycznych poprzez zakup reproduktorów, a także ich nasienia jest niezbędnym do przyspieszenia postępu hodowlanego w doskonaleniu cech wierzchowych rasy trakeńskiej.
11.2.    Importowane reproduktory rasy trakeńskiej, wpisane do ksiąg hodowlanych w kraju pochodzenia, podlegają wpisowi do księgi hodowlanej rasy trakeńskiej w Polsce. W hodowli można używać ogierów trakeńskich wpisanych do ksiąg zagranicznych.
11.3.    Importowane ogiery w wieku od 4 do 6 lat mogą być dopuszczone do startu w MPMK, jednak bez prawa do nagród pieniężnych.
11.4.    Reproduktory ras czystych, angloarabskiej i shagya wpisane do ksiąg hodowlanych w kraju pochodzenia (a także ich nasienie) mogą być użyte po akceptacji Zarządu ZTwP.
11.5.    W przypadku importu ogierów przed uzyskaniem przez nie wpisu do ksiąg, muszą one posiadać świadectwo stwierdzające, że pochodzą od przodków wpisanych do ksiąg.      Na tej podstawie oraz po ukończeniu przewidzianego w programie jednego z wariantów prób użytkowości mogą uzyskać w Polsce wpis do księgi na ogólnych zasadach.
11.6.    Ostateczną decyzję o użyciu ogiera w hodowli koni rasy trakeńskiej podejmuje
Zarząd Związku Trakeńskiego w Polsce.
11.7.    Importowane do Polski klacze trakeńskie, które nie zostały wpisane do księgi stadnej w kraju pochodzenia muszą posiadać świadectwo stwierdzające, że pochodzą od przodków wpisanych do ksiąg. Klacze takie wpisywane są do księgi na ogólnie obowiązujących zasadach przewidzianych w programie hodowlanym.
11.8.    Importowane do Polski klacze ras czystych, anglo-arabskie lub Schagya mogą być użyte w rasie trakeńskiej pod warunkiem wpisania do ksiąg hodowlanych w kraju pochodzenia lub w Polsce.
 
12. IDENTYFIKACJA KONI I WERYFIKACJA POCHODZENIA.
 
12.1.    Identyfikacja koni następuje za pomocą następujących działań:
-         określenie płci
-         określenie maści i odmian
-         nadanie numeru identyfikacyjnego
12.2.    Nadanie imienia
Klacze i ogiery otrzymują imię, zaczynające się na pierwszą literę imienia matki lub, pierwszą literę imienia założycielki rodziny. Imię nadawane jest w momencie urodzenia źrebięcia. Dopuszcza się późniejsze dodawanie nowych członów do imienia podstawowego. Człon podstawowy imienia nie podlega zmianie do końca życia zwierzęcia. Imię raz nadane ogierowi lub klaczy nie może być używane już przez żadnego innego niż pełnego brata lub siostrę (z odpowiednim dodatkiem II etc.). Nazwa nadana źrebięciu przy wystawianiu "paszportu konia" może być jedno lub wieloczłonowa. Konie przywiezione z krajów Unii Europejskiej muszą mieć oznaczony inicjałami przy imieniu podstawowym kraj urodzenia.
12.3.    Każdy koń otrzymuje numer identyfikacyjny zawarty w w paszporcie na podstawie uprzedniego "zgłoszenia konia do rejestru", zgodnie z ustawą z dnia
          2 kwietnia 2004r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.
12.4.    Zasady znakowania koni.
Znakowanie koni może być prowadzone wyłącznie przez Głównego Hodowcę lub osoby upoważnione przez Zarząd ZTwP.
12.4.1. Znakiem łopat łosia z koroną poniżej, znakuje się źrebięta, na udzie: lewym - w przypadku hodowli prywatnej, prawym - w przypadku hodowli państwowej, gdy spełnione są wymagania rodowodowe.
12.4.2. Znakowanie koni może odbywać się wyłącznie w sposób nie naruszający przepisów o ochronie zwierząt.
12.5.    Identyfikację ogierów i klaczy przeprowadza się przed wpisaniem do księgi.
12.6.    Wszystkie ogiery wpisywane do księgi muszą mieć oznaczone grupy krwi oraz przeprowadzone badania DNA i potwierdzone pochodzenie. Kosz badań ponosi wnioskujący o wpis.
12.7.    Klacze przed wpisaniem do księgi musi mieć oznaczoną grupę krwi oraz przeprowadzone badania DNA.
12.8.    Od roku 2009 wszystkie źrebięta urodzone w wyniku inseminacji, przed wpisaniem do rejestru muszą mieć przeprowadzone badanie potwierdzające pochodzenie.
12.9.    Od właściciela każdego konia można żądać przeprowadzenia badania potwierdzającego pochodzenie. Koszt badania ponosi ZTwP. W przypadku jeśli badanie nie potwierdzi pochodzenia kosztami obciążony zostanie właściciel konia.

13.          
ZASADY WPISU DO KSIĘGI HODOWLANEJ KONI RASY TRAKEŃSKIEJ.
Związek Trakeński w Polsce prowadzi Księgę Hodowlaną Koni Trakeńskich:
Część I - Ogiery
Część II - Klacze
13.1. Część I - Ogiery
13.1.1.Do Księgi Hodowlanej wpisywane są ogiery trakeńskie:
                   a/ które pozwalają oczekiwać na osiągnięcie postawionych w programie
hodowlanym celów.
           b/ pochodzące co najmniej od dwóch pokoleń przodków wpisanych do ksiąg rasy trakeńskiej lub ksiąg ras dopuszczonych do użycia w hodowli trakeńskiej, w tym przodków wpisanych do ksiąg wielkopolskiej, szlachetnej półkrwi i małopolskiej oraz innych ksiąg w krajach , gdzie nie prowadzi się ksiąg rasy trakeńskiej , które spełniają rodowodowe warunki wpisu do księgi rasy trakeńskiej
c/ które w próbach dzielności uzyskały wyniki określone w pkt. 5.1.2.1. lub 5.1.2.2. lub spełniły wymagania innych prób użytkowości zapisane w pkt. 5.1.2.3 
          13.1.2. Do Księgi Hodowlanej wpisywane są ogiery rasy trakeńskiej wpisane już do zagranicznych ksiąg hodowlanych rasy trakeńskiej lub innych ksiąg w krajach , gdzie nie prowadzi się ksiąg rasy trakeńskiej.
13.2.  Część II - Klacze
13.2.1. Do Księgi Hodowlanej wpisywane są klacze trakeńskie:
a/ które pochodzą co najmniej od dwóch pokoleń przodków wpisanych
do ksiąg hodowlanych rasy trakeńskiej lub ras dopuszczonych do użycia w rasie trakeńskiej, w tym przodków wpisanych do ksiąg wielkopolskiej, szlachetnej półkrwi i małopolskiej oraz innych ksiąg w krajach , gdzie nie prowadzi się ksiąg rasy trakeńskiej , które spełniają spełniających rodowodowe warunki wpisu do księgi rasy trakeńskiej     
b/ które zostały zakwalifikowane zgodnie z punktem 5.2.1. programu hodowlanego
c/ które w próbach dzielności uzyskały - w próbie polowej min. 30 pkt. a w próbie stacjonarnej 48 pkt. lub spełniły wymagania innych prób użytkowości zapisane w pkt. 5.2.2
           13.2.2. Do księgi hodowlanej wpisywane są klacze trakeńskie wpisane już do
                       zagranicznych ksiąg hodowlanych rasy trakeńskiej lub innych ksiąg w krajach ,
                       gdzie nie prowadzi się ksiąg rasy trakeńskiej.
13.3.        Do ksiąg hodowlanych wpisywane są konie posiadające co najmniej 1 przodka 
            trakleńskiego w drugim pokoleniu rodzicielskim, z uwzględnieniem zasad 
           określonych w p. 10.


14.
TRYB I SPOSÓB WPISYWANIA KONI DO KSIĄG.
                                                                   1
14.1.1. Wpisu koni do ksiąg dokonuje osoba upoważniona przez Zarząd Związku  
            Trakeńskiego w Polsce.
14.1.2.Wpisu ogierów i klaczy dokonuje się na pisemny wniosek właściciela.
14.1.3.Przed wpisaniem konia do księgi należy:
a.     zidentyfikować konia przez porównanie ze stanem faktycznym zgodności danych zawartych w „Paszporcie konia”, szczególnie opisu umaszczenia, odmian, wieku oraz innych znaków identyfikacyjnych.
b.     wykonać podstawowe pomiary konia (wysokość w kłębie, obwód klatki piersiowej, obwód nadpęcia), i sprawdzić ocenę zgodnie z pkt. 5.1.1 lub 5.2.1.
c.      przy wpisie ogiera sprawdzić wynik prób użytkowości
d.     przy wpisie klaczy sprawdzić wynik prób użytkowości i upewnić się co do spełnienia warunku źrebności lub urodzenia źrebięcia .
e.      sprawdzić wykonanie badań grup krwi i markerów genetycznych a w przypadku ogiera weryfikację pochodzenia .
14.1.4. Na konia zakwalifikowanego do księgi należy założyć kartotekę i nadać numer księgi. Jest to właściwy wpis do księgi, gdyż są one prowadzone systemem kartotekowym.
14.1.5. Przy wypełnieniu kartoteki należy dodatkowo sprawdzić pochodzenie koni podane w "Paszporcie konia" z danymi w księgach dotyczących jego rodziców.
14.1.6. Kartoteki muszą być przechowywane w archiwum przez okres 25 lat.
14.1.7. Prowadzący księgę wydaje hodowcy: - "Świadectwo wpisania klaczy do księgi" lub "Świadectwo wpisania ogiera do księgi".
14.1.8. W przypadku zniszczenia lub zagubienia wydanych właścicielom dokumentów hodowlanych: "Świadectwo wpisania klaczy do księgi", "Świadectwo wpisania ogiera do księgi", prowadzący księgę może wydać - na pisemny wniosek właściciela - duplikat.
                                                             2
14.2.1. Podstawowym dokumentem stwierdzającym pochodzenie konia jest "paszport konia", wydawany na podstawie "Świadectwa pokrycia/unasienniania klaczy".
14.2.2. Jeżeli było przeprowadzone badanie grup krwi lub innych markerów genetycznych, o pochodzeniu konia decyduje wynik tego badania.
14.2.3. "Świadectwo pokrycia klaczy" - źródłowy dokument hodowlany - na pierwszej stronie wypełniane jest przez posiadacza ogiera dopuszczonego do rozrodu.
14.2.4. Po dokonaniu zabiegu sztucznego unasienniania, wystawia się "świadectwo unasienniania klaczy".
14.2.5. "Świadectwo pokrycia /unasiennienia klaczy", zatrzymuje się po wydaniu "paszportu konia" i należy przechowywać je przez okres 25 lat.
14.2.6. Przy stanowieniu poza granicami kraju, należy przy wpisie źrebięcia urodzonego w Polsce przedstawić świadectwo pokrycia/ unasiennienia klaczy, rodowód wraz z symbolem księgi rasowej ogiera oraz dokument stwierdzający dopuszczenie ogiera do rozrodu w kraju, w którym klacz została pokryta.
14.2.7. Znajdujące się na odwrocie "świadectwa pokrycia/unasienniania klaczy" - "poświadczenie urodzenia źrebięcia" wypełnia i podpisuje właściciel klaczy.
14.2.8. Źrebięta urodzone w IV kwartale zalicza się do rocznika roku następnego.
14.2.9. Hodowcą konia jest właściciel lub dzierżawca klaczy matki w momencie zażrebienia.
 
 
15. ZASADY OCENY EFEKTYWNOŚCI DZIAŁANIA PROGRAMU
 
15.1. Ocena jakości potomstwa w celu wnioskowania o wartości hodowlanej rodziców następuje w cyklu rocznym. Organem wykonawczym jest Komisja Hodowlana.
15.2. Dokonywanie inwentaryzacji aktywnego pogłowia i sporządzanie raportu z działalności programu następuje w cyklu rocznym. Organem wykonawczym jest Komisja Hodowlana.
15.3. Kontrolowanie i ocena efektywności działania programu hodowlanego leży w kompetencji Zarządu Związku Trakeńskiego w Polsce.
15.4. Organem informującym Ministerstwo Rolnictwa o wprowadzeniu zmian w programie hodowlanym jest Zarząd Związku Trakeńskiego w Polsce.
 
ZAKRES INFORMACJI O ZWIERZĘTACH WPISYWANYCH DO KSIĘGI HODOWLANEJ KONI RASY TRAKEŃSKIEJ
 
1.     Data dokonania wpisu w księdze lub rejestrze.
2.     Firma lub nazwa podmiotu, u którego zwierzę się urodziło, jego siedzibę i adres oraz oznaczenie formy prawnej wykonywanej działalności, a w przypadku osoby fizycznej - jej imię i nazwisko oraz adres.
3.     Firma lub nazwa hodowcy, jego siedzibę i adres oraz oznaczenie formy prawnej wykonywanej działalności, a w przypadku osoby fizycznej - jej imię i nazwisko oraz miejsce zamieszkania i adres.
4.     Data urodzenia zwierzęcia.
5.     Rasa i płeć zwierzęcia.
6.     Nazwa zwierzęcia.
7.     Numer identyfikacyjny zwierzęcia, nadany na podstawie odrębnych przepisów oraz numer w księdze.
8.     Informacja dotycząca pochodzenia zwierzęcia, a w szczególności nazwy i numery identyfikacyjne przodków zwierzęcia nadane na podstawie odrębnych przepisów oraz ich numery w księdze.
9.     Wyniki badania grup krwi lub innych markerów genetycznych, jeżeli to badanie zostało przeprowadzone, a w przypadku zwierząt urodzonych w wyniku przeniesienia zarodka - również wyniki badań grup krwi lub innych markerów genetycznych rodziców biologicznych zwierzęcia.
10.            Szczegółowy opis umaszczenia, odmian i znaków szczególnych zwierzęcia
11.           Wymiary zwierzęcia
12.           W przypadku klaczy - daty pokryć, poronień oraz daty urodzeń źrebiąt i informacje o liczbie potomstwa wpisanego do ksiąg.
13.           W przypadku ogierów - informacje o liczbie pokrytych klaczy i liczbie urodzonych z nich źrebiąt oraz liczbie potomstwa wpisanego do ksiąg, datę trzebienia lub padnięcia, datę wybrakowania z hodowli z podaniem powodu wybrakowania.
14.           W przypadku zwierząt importowanych - datę sprowadzenia do kraju.
15.           Wyniki bonitacji konia i oceny wartości użytkowej.
16.           Wyniki oceny wartości hodowlanej, jeżeli ocena taka została przeprowadzona.
 
 
                  
                                                                                                                  Obowiązuje od 1 czerwca 2008 roku.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
                                    Zatwierdzono przez MRiRW 27.08.2009r.
 
Copyright © Związek Hodowców i Przyjaciół
Wschodniopruskiego Konia Pochodzenia Trakeńskiego

Hodowla Golden Retriver, Golden, kennel, goldeny, goldenki, golden retrievery, golden retriever, retriever, retrievery, Pauza, Kathleen, Josephine, Kathleen Josephine, Ka